Nowy projekt krajowej ustawy o sygnalistach

09 lut 2024

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało na stronie BIP Rządowego Centrum Legislacji nowy projekt krajowej Ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (06.04.2022).

Projekt Ustawy reguluje w swym założeniu:

• warunki objęcia ochroną osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa;
• środki ochrony osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa;
• zasady ustalania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych;
• zasady zgłaszania naruszeń prawa Rzecznikowi Praw Obywatelskich albo organowi publicznemu;
• zasady publicznego ujawnienia naruszenia prawa;
• właściwość organów publicznych w sprawach zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych.

Ten wyczekiwany akt prawny wdroży Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli Dyrektywę o tzw. Sygnalistach.

Kogo dotyczą proponowane zapisy?

Projekt ustawy wskazuje na podmioty prawne w sektorze prywatnym i publicznym (podmioty wskazane w art. 3 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego) określając nałożone na te podmioty obowiązki i terminy ich realizacji.

Między innymi dotyczy to:

• jednostek sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;
• innych niż określone powyżej państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej;
• podmiotów prawnych wykonujących działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska bez względu na wielkość zatrudnienia.

Czy projekt ustawy przewiduje odstępstwa lub ograniczenia?

Przepisy dotyczą podmiotu prawnego, na rzecz którego pracę wykonuje co najmniej 50 osób. Jednakże podmioty poniżej wskazanego limitu mogą ustalić procedurę wewnętrzną podnosząc tym samym poziom kultury organizacyjnej i świadomość pracowników. Ponadto projekt wskazuje, iż przepisów nie stosuje się do urzędów lub jednostek organizacyjnych gminy liczącej mniej niż 10 000 mieszkańców. Realizacja obowiązku ustalenia procedury wewnętrznej przez podmioty prywatne, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 i mniej niż 250 osób, następuje do dnia 17 grudnia 2023 r. Natomiast podmioty prywatne na rzecz, których prace wykonuje powyżej 250 osób zobowiązane są do ustalenia procedury wewnętrznej po wejściu ustawy w życie.

Potrzebujesz pomocy w opracowaniu procedur? Szukasz podmiotu zewnętrznego do obsługi zgłoszeń? Oferujemy kompleksowe usługi. Skontaktuj się z Nami.

Co oznacza wykonywanie pracy na rzecz podmiotu prawnego?

Kontekst związany z pracą opisany w projekcie wskazuje, iż nie tylko dotyczy osób zatrudnionych w oparciu o Kodeks pracy, ale również inny stosunek prawny stanowiący podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu.

Co to oznacza dla podmiotów publicznych i prywatnych?

Wejście w życie przepisów wymusi na podmiotach wskazanych w projekcie:

• ustanowienie kanałów przyjmowania zgłoszeń,
• przyjęcie procedur przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych,
• prowadzenie rejestrów zgłoszeń,
• wyznaczenie osób, podmiotu do obsługi zgłoszeń.

Dodatkowo jako Administratorzy danych powinny podjąć działania mające na celu:

• zapewnienie ochrony przed nieuprawnionym dostępem do danych,
• zapewnienie integralności danych,
• określenie zasad bezpieczeństwa przetwarzanych danych, w tym danych osobowych,
• określenie zasad zgłaszania naruszenia ochrony danych osobowych,
• zapewnienie rozliczalności.

Kiedy ustawa wjedzie w życie?

Zgodnie z projektem ustawy po 2 miesiącach od dnia ogłoszenia natomiast podmioty publiczne i prywatne podlegać będą obowiązkowi wdrożenia przepisów w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.